نقش سیاسی- اقتصادی واجتماعی خلیج فارس در دوره زندیه و اوایل قاجار

چکیده خلیج فارس به عنوان یکی از مهمترین مناطق استراتژیک جهان در طول تاریخ از جهات مختلف ( سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ) اهمیت خاصی داشته و همیشه به عنوان یکی از مناطق مهم دنیا مورد توجه کشورهای منطقه و دیگر کشورهایی که منافع خود را در آن جستجو می کرده اند قرار داشته است. در دوره زندیه و اوایل قاجار خلیج فارس و کرانه های شمالی و جنوبی آن تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند : رقابت های سیاسی، اقتصادی کشورهای ایران ، عثمانی ، اروپاییان حاضر در منطقه ، اعراب و قبایل کرانه های خلیج فارس و قدرت های محلی منطقه بوده است. این پژوهش در نظر دارد با بررسی نقش هریک از این عوامل در اقتصاد و سیاست منطقه خلیج فارس تاثیر آنان را در مقوله های ذکر شده در تاریخ مورد اشاره روشن نماید. با بررسی منابع و پژوهش های انجام گرفته تلاش گردید تا تاثیر وضعیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی خلیج فارس در دوره زندیه و اوایل قاجار با توجه به تحولات جدید در کشورهای اروپایی و وجود رقابت با دولت عثمانی در سرنوشت ایران و منطقه خلیج فارس و پذیرفتن این مساله که حضور اروپائیان به خصوص انگلستان - که خود راحامی حکومت های محلی عرب و حافظ امنیت خلیج فارس با طرح مسائلی همچون دزدی دریایی ، تجارت برده و اسلحه نشان داده بود- از جانب اعراب باعث شد که دست دول اروپایی برای دخالت و تقوت اعراب در مقابل حکوت های ایران و عثمانی باز باشد و آنان را در مقابل این دو دولت تقویت کنند.